Trong năm 2014 Tòa án hai cấp trong tỉnh đã giải quyết 6.179 vụ (sơ thẩm 5.526 vụ, phúc thẩm 653 vụ), tỷ lệ giải quyết án đạt 81,19%, so với cùng kỳ lượng án giải quyết tăng 157 án. Kết quả giải quyết án có tiến bộ hơn so với cùng kỳ năm trước. Tỷ lệ giải quyết đối với từng loại án nhìn chung đều tăng. Tuy nhiên, về chất lượng xét xử các loại án là một trong những vấn đề rất đáng quan tâm. Theo báo cáo của Tòa án nhân dân tỉnh Cà Mau tại Hội nghị thẩm tra của Ban Pháp chế HĐND tỉnh, năm 2014 số án bị hủy do lỗi chủ quan được thống kê là 69 vụ, chiếm 1,12% trên tổng số án đã giải quyết, tăng so với cùng kỳ năm 2013 là 0,21%; số án bị sửa do lỗi chủ quan 159 vụ, chiếm 2,57% trên tổng số án đã giải quyết, so với cùng kỳ tăng 0,23%. Còn đề xảy ra oan, sai trong quá trình giải quyết án. Bên cạnh đó, lượng án chuyển sang kỳ sau cũng còn nhiều, với 1.432 vụ; án quá hạn luật định vẫn còn xảy ra.
Theo Nghị quyết 37/2012/QH13 ngày 13/11/2012 của Quốc hội đặt ra chỉ tiêu phấn đấu của toànn gành tòa án “năm 2013 giảm ít nhất 1% tỷ lệ các bản án, quyết định bị hủy, sửa do nguyên nhân chủ quan so với năm 2012” và Nghị quyết số 63/2013/QH13 của Quốc hội đặt ra chỉ tiêu cho năm 2014 là “hạn chế đến mức thấp nhất tỷ lệ các bản án, quyết định bị hủy, sửa do nguyên nhân chủ quan”. Với kết quả đạt được trong năm 2014 như nêu ở trên, ngành Tòa án tỉnh Cà Mau thật sự đang gặp khó khăn về việc phấn đấu giảm tỷ lệ các bản án, quyết định bị hủy, sửa do nguyên nhân chủ quan theo chỉ tiêu của Quốc hội. Điều đó cũng phản ánh về chất lượng xét xử của ngành tòa án tỉnh cà Mau năm nay chưa đáp ứng yêu cầu.
Để cải thiện vấn đề này, từng bước giảm dần tỷ lệ các bản án, quyết định bị hủy, sửa do lỗi chủ quan và nâng cao chất lượng xét xử, phấn đấu thực hiện đạt và vượt chỉ tiêu của Quốc hội giao hàng năm, ngành Tòa án tỉnh Cà Mau cần quan tâm nhiều hơn đến các vấn đề sau đây:
Thứ nhất, Cần đặc biệt chú trọng và nâng cao chất lượng xét xử các loại án thông qua việc thường xuyên quan tâm và củng cố, nâng cao trình độ, năng lực của đội ngũ cán bộ, thẩm phán, hội thẩm nhân dân. Trong đó cần hết sức quan tâm, làm tốt nhiệm vụ giáo dục, rèn luyện và nâng cao đạo đức nghề nghiệp của đội ngũ thẩm phán. Bởi vì, với đặc thù của ngành tòa án, bên cạnh việc tuân thủ các quy định của pháp luật, người thẩm phán khi xét xử còn phải hết sức chú trọng đến năng lực thực tiễn, rèn luyện kỹ năng và xét xử bằng chính cái tâm của mình. Khi phán quyết một trường hợp cụ thể
Thứ hai, Tiếp tục xây dựng và kiện toàn tổ chức, bộ máy và biên chế của ngành đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của hoạt động xét xử. Với lượng án thụ lý hàng năm đều tăng, trở thành áp lực lớn đối với mỗi thẩm phán và hội thẩm nhân dân, chắc chắn sẽ ảnh hưởng ít nhiều đến chất lượng xét xử. Do đó ngành cần chú trọng việc đào tạo, bồi dưỡng; kịp thời đề xuất, kiến nghị Tòa án tối cao bổ sung biên chế, ban hành cơ chế, chính sách tháo gỡ khó khăn cho địa phương; tranh thủ sự chỉ đạo, hỗ trợ của các cấp ủy, chính quyền địa phương về các nguồn lực con người, đào tạo, bồi dưỡng, tài chính, cơ sở vật chất…
Thứ ba, Trong quá trình thực hiện nhiệm vụ của mình, lãnh đạo các tòa án trong tỉnh cần quan tâm nhiều hơn đến sự phối hợp với các ngành trong thực hiện nhiệm vụ được giao. Tranh thủ sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền địa phương. Chủ động nghiên cứu, phát hiện vấn đề, kịp thời đề xuất, phối hợp để thống nhất chủ trương, giải pháp khi thực hiện việc xác minh, thu thập chứng cứ, định giá tài sản, tổ chức thi hành án hình sự… làm cơ sở cho việc xét xử, ra các phán quyết đúng pháp luật, hợp tình hợp lý, có tính khả thi cao, tránh oan, sai.
Bên cạnh các giải pháp của ngành đã đề ra, nếu có sự quan tâm và thực hiện tốt những vấn đề nêu trên trên sẽ là một đóng góp quan trọng cho việc nâng cao chất lượng giải quyết án của ngành Tòa án tỉnh Cà Mau hiện nay và trong thời gian tới; cũng là góp phần nâng cao tính khả thi của các bản án, quyết định của tòa án, đảm bảo tính nghiêm minh của pháp luật.
Nguyễn Sơn Ca